29 აგვისტო, 2019 წ.
მწერლისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, ჰქონდეს თავისი წიგნი, რათა მკითხველს მისი ნაწარმოების გაცნობისა და მისი გმირების ისტორიებით აღფრთოვანების საშუალება მიეცეს. ეს ერთგვარად, მწერლის აღიარებას ნიშნავს, რადგან თუნდაც თაროზე შემოდებული წიგნი ავტორსა და ნაწარმოებს უკვდავებას ანიჭებს.
ნიკოლას მაჩაბელი, ანუ ბექა ბაღაშვილი, ერთ-ერთი იყო, ვინც ოცნებობდა, თავისი ნაწარმოები წიგნის სახით გამოეცა. ბექამ ამისთვის ბრძოლა დაიწყო, თუმცა აღმოჩნდა, რომ გამომცემლების დაინტერესება და წიგნის გამოცემა თითქმის დაუძლეველ სირთულეებთან იყო დაკავშირებული. ამის გამო, ბექას იმედი არაერთხელ გაუცრუვდა, თუმცა „პალიტრა L”-ის კონკურსში „გახდი ბესტსელერის ავტორი 2019“ მონაწილეობის მიღება მაინც გადაწყვიტა და ჟიურის ერთ-ერთი რჩეულიც გახდა.
ბექა ბაღაშვილი პროფესიით გეოგრაფია. მიუხედავად იმისა, რომ თავისი პროფესია მოსწონს, მომავალს მაინც ლიტერატურაში ხედავს. ფიქრობს, რომ ნიკოლას მაჩაბელი იქნება ფსევდონიმი, რომელსაც ლიტერატურის ყველა მოყვარული დაიმახსოვრებს, მანამდე კი მწერალს ბევრი სამუშაო აქვს.
ნიკოლას მაჩაბლის ნაწარმოები „ჩაინა კონტრასტებიდან“ ქართველი ემიგრანტის მისტიკითა და მოულოდნელობებით სავსე ჩინურ გამოცდილებას აღწერს, მკითხველს უამბობს, რას ნიშნავს დარჩე მარტო უცხო გარემოში, აბსოლუტურად განსხვავებულ სამყაროში, რომელთანაც არაფერი გაკავშირებს. ამ ემოციებით სავსე ნაწარმოებმა ჟიურის დიდი მოწონება დაიმსახურა. მწერალს იმედი აქვს, რომ ჩინეთის განაპირა პროვინციაში მიღებული მისტიკით სავსე გამოცდილება მკითხველზე წარუშლელ შთაბეჭდილებას დატოვებს.
ახალგაზრდა მწერალმა ჩინური მოგზაურობისა და „პალიტრა L”-ის ლიტერატურული კონკურსის დეტალებზე AMBEBI.GE-ს თავად უამბო.
პროფესიით გეოგრაფმა და თქვენს საქმეში რეალიზებულმა ახალგაზრდამ როგორ დაიწყეთ მწერლობა, რამ გიბიძგათ ამისკენ?
ბავშვობიდან ვწერდი. თავდაპირველად, ლექსების წერა დავიწყე, რომლებიც სკოლის გაზეთშიც დაიბეჭდა. ეს ყველაფერი ძალიან მიხაროდა. უნივერსიტეტში სწავლის პერიოდშიც, ძირითადად, ლექსებს ვწერდი, ძალიან აქტიური ვიყავი. თსუ-ის ლიტერატურულ კლუბშიც გავწევრიანდი, ჩემი ლექსები იბეჭდებოდა უნივერსიტეტის სხვადასხვა გაზეთსა და ჟურნალში. საბოლოოდ, 2010 წელს, უნივერსიტეტს რომ ვამთავრებდი, პირველად დავწერე დიდი ნოველა. ეს ნაწარმოები გავგზავნე მაშინდელ „ლიტერატურულ პალიტრაში“ და მაშინვე დამიბეჭდეს. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როცა ჩემი ლიტერატურა გავიდა უფრო შორს, ვიდრე სამეგობრო წრე და უნივერსიტეტი. ეს ნოველა „ვაშლი და ფორთოხლები“აგვისტოს ომის თემატიკაზე იყო.
ამან შთაგაგონათ, რომ შემოქმედებითი მუშაობა არ შეგეჩერებინათ?
ამის შემდეგ, სულ ვწერდი. თანაც, ხშირად ვიცვლიდი ფსევდონიმებს. უნივერსიტეტის პერიოდში, ფსევდონიმად მქონდა - „ბექ ნიკასონი“.
უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ, მუშაობა საჯარო სამსახურში დავიწყე. ეს სამსახური ჩემთვის ძალიან ჩამხუთველი და დამზაფვრელი აღმოჩნდა. დაახლოებით, 4-5 წლის განმავლობაში, ერთსა და იმავე სისტემაში გადაბმით ვმუშაობდი. ფაქტობრივად, უნივერსიტეტის შემდეგ, შემოქმედებით საქმიანობას, მღელვარებას, სტუდენტურ ცხოვრებას მოვწყდი და ჩავები საოფისე ცხოვრებაში, რამაც ძალიან „შემჭამა“ და „დამღრღნა“.
მიუხედავად ამისა, რამდენიმე წლის შემდეგ დამეწყო ერთგვარი შემოქმედებითი აფეთქება. ვწერდი იმაზე, რასაც ვხედავდი, რაც ხდებოდა საქართველოს საჯარო უწყებებსა და საოფისე ცხოვრებაში. ეს იყო ჩემი ძირითადი ლიტერატურული შთაგონება. ჩემი ნოველები გადადიოდა ფანტასტიკაში, მისტიკაში და იძენდა საინტერესო სახეს. რამდენიმე ნოველა დამიგროვდა და გადავწყვიტე, მაშინდელი ჟურნალებისთვის გამეგზავნა. ჩემდა გასაკვირად, პირველივე ცდაზე მოეწონათ.
თქვენი სახელი და გვარია ბექა ბაღაშვილი. ფსევდონიმად ნიკოლას მაჩაბელი რატომ აირჩიეთ?
ეს ფსევდონიმი ერთ-ერთი ჟურნალის რედაქტორთან კამათისას დაიბადა. რედაქტორმა მითხრა, ყელში ამომივიდა ფსევდონიმებით წერა და არ დაგიბეჭდავ ფსევდონომითო. ვუთხარი, რომ სახელითა და გვარით გამოქვეყნება არ მსურდა, რაზეც მიპასუხა: „მაშინ კარგი, არ დავბეჭდავ“.
საშინლად გამიცრუვდა იმედი. ამ კამათიდან ზუსტად, ორ დღეში მომწერა, რომ ჩემს შემოთავაზებაზე თანახმა იყო და სურდა, ფსევდონიმი ამერჩია. ფსევდონიმად ყოველთვის ევროპული სახელი მინდოდა. ფრანგული ლიტერატურა და კინო ძალიან მიყვარს. ნიკოლასი როგორც სახელი, ძალიან მომწონს, კარგად ჟღერს. რაც შეეხება გვარს, იქიდან გამომდინარე, რომ ბაღაშვილები აზნაურები იყვნენ, თავადური გვარი ავარჩიე. ასევე, გავლენა მოახდინა ივანე მაჩაბლის ფაქტორმაც, რომელმაც, ილია ჭავჭავაძესთან ერთად, შექსპირი პირველმა თარგმნა და, საერთოდ, დიდი ღვაწლი ჰქონდა ლიტერატურის საწყისებთან. 3 წლის წინ, ასე გავხდი ნიკოლას მაჩაბელი.
საბოლოოდ, გადაწყვიტეთ, საოფისე ცხოვრება გვერდით გადაგედოთ და ინგლისური ენის მასწავლებლად ჩინეთში წასულიყავით. როგორც კონკურსიდან გახდა ცნობილი, სწორედ აქ დაიბადა „ჩაინა კონტრასტებიდან“. გვიამბეთ ჩინური გამოცდილების შესახებ...
პირველ რიგში, რამაც ამ ნაწარმოების წერა შთამაგონა, სამშობლოს მონატრება იყო. მენატრებოდა ოჯახი, მეგობრები... ჩინეთი სრულიად განსხვავებული აღმოჩნდა ჩემთვის.
ყველაფერი, რასაც ვიცნობთ, რაც ვიცით, ლიტერატურა, კინო, იქ არაფერს ნიშნავდა. იმდენად სხვა სამყარო იყო, რომ თავი ძალიან მარტოდ ვიგრძენი. ამასთან, აღმოვჩნდი ქალაქში, სადაც უცხოელი არავინ იყო, პირველი და ერთადერთი უცხოელი მე აღმოვჩნდი. ინგლისურის მასწავლებლად ვიყავი ციმბირთან ახლოს, ჩრდილოეთ პერიფერიაში, რუსეთის საზღვართან. დავიწყე უკვე იმაზე ფიქრი, თუ რა ვიყავი მე ამ ქალაქისთვის და რა იყო ეს ქალაქი ჩემთვის, ანუ ნიკოლას მაჩაბლისთვის.
პირველ ნაწილში აღწერილია ის ამბები, თუ როგორ ჩადის იქ, როგორ ერგება სიტუაციას, როგორ იწყებს ცხოვრებას, მუშაობას. ამის პარალელურად, არის დედისა და სამშობლოს განუწყვეტელი მონატრება, შენი ცუდი და მტკივნეულიც რომ გენატრება. აღწერილია მიამიტური შეხედულებები გულუბრყვილო პერსონაჟისა, რომელმაც არ იცის, რა მოხდება მის თავს. მეორე ნაწილიც მთლიანად ჩინეთს ეხება, მაგრამ საქართველოში, ერთ კვირაშია დაწერილი.
ყველაფერს, რაც ჩინეთში ვნახე, თითქოს თვალებით გადავუღე ფოტოები, მერე ეს ყველაფერი შევკარი და ავაგე სიუჟეტი, რომელიც მკითხველს, იმედია, დააინტერესებს.
რატომ სახელი „ჩაინა კონტრასტებიდან“?
ეს სახელი ჩინეთში შევარჩიე, რადგან აღმოსავლეთის ამ ქვეყანაში ყველაფერი საოცრად განსხვავებული და კონტრასტული იყო.
მწერლისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, ჰქონდეს თავისი წიგნი, რათა მკითხველს მისი ნაწარმოების გაცნობისა და მისი გმირების ისტორიებით აღფრთოვანების საშუალება მიეცეს. ეს ერთგვარად, მწერლის აღიარებას ნიშნავს, რადგან თუნდაც თაროზე შემოდებული წიგნი ავტორსა და ნაწარმოებს უკვდავებას ანიჭებს.
ნიკოლას მაჩაბელი, ანუ ბექა ბაღაშვილი, ერთ-ერთი იყო, ვინც ოცნებობდა, თავისი ნაწარმოები წიგნის სახით გამოეცა. ბექამ ამისთვის ბრძოლა დაიწყო, თუმცა აღმოჩნდა, რომ გამომცემლების დაინტერესება და წიგნის გამოცემა თითქმის დაუძლეველ სირთულეებთან იყო დაკავშირებული. ამის გამო, ბექას იმედი არაერთხელ გაუცრუვდა, თუმცა „პალიტრა L”-ის კონკურსში „გახდი ბესტსელერის ავტორი 2019“ მონაწილეობის მიღება მაინც გადაწყვიტა და ჟიურის ერთ-ერთი რჩეულიც გახდა.
ბექა ბაღაშვილი პროფესიით გეოგრაფია. მიუხედავად იმისა, რომ თავისი პროფესია მოსწონს, მომავალს მაინც ლიტერატურაში ხედავს. ფიქრობს, რომ ნიკოლას მაჩაბელი იქნება ფსევდონიმი, რომელსაც ლიტერატურის ყველა მოყვარული დაიმახსოვრებს, მანამდე კი მწერალს ბევრი სამუშაო აქვს.
ნიკოლას მაჩაბლის ნაწარმოები „ჩაინა კონტრასტებიდან“ ქართველი ემიგრანტის მისტიკითა და მოულოდნელობებით სავსე ჩინურ გამოცდილებას აღწერს, მკითხველს უამბობს, რას ნიშნავს დარჩე მარტო უცხო გარემოში, აბსოლუტურად განსხვავებულ სამყაროში, რომელთანაც არაფერი გაკავშირებს. ამ ემოციებით სავსე ნაწარმოებმა ჟიურის დიდი მოწონება დაიმსახურა. მწერალს იმედი აქვს, რომ ჩინეთის განაპირა პროვინციაში მიღებული მისტიკით სავსე გამოცდილება მკითხველზე წარუშლელ შთაბეჭდილებას დატოვებს.
ახალგაზრდა მწერალმა ჩინური მოგზაურობისა და „პალიტრა L”-ის ლიტერატურული კონკურსის დეტალებზე AMBEBI.GE-ს თავად უამბო.
პროფესიით გეოგრაფმა და თქვენს საქმეში რეალიზებულმა ახალგაზრდამ როგორ დაიწყეთ მწერლობა, რამ გიბიძგათ ამისკენ?
ბავშვობიდან ვწერდი. თავდაპირველად, ლექსების წერა დავიწყე, რომლებიც სკოლის გაზეთშიც დაიბეჭდა. ეს ყველაფერი ძალიან მიხაროდა. უნივერსიტეტში სწავლის პერიოდშიც, ძირითადად, ლექსებს ვწერდი, ძალიან აქტიური ვიყავი. თსუ-ის ლიტერატურულ კლუბშიც გავწევრიანდი, ჩემი ლექსები იბეჭდებოდა უნივერსიტეტის სხვადასხვა გაზეთსა და ჟურნალში. საბოლოოდ, 2010 წელს, უნივერსიტეტს რომ ვამთავრებდი, პირველად დავწერე დიდი ნოველა. ეს ნაწარმოები გავგზავნე მაშინდელ „ლიტერატურულ პალიტრაში“ და მაშინვე დამიბეჭდეს. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როცა ჩემი ლიტერატურა გავიდა უფრო შორს, ვიდრე სამეგობრო წრე და უნივერსიტეტი. ეს ნოველა „ვაშლი და ფორთოხლები“აგვისტოს ომის თემატიკაზე იყო.
ამან შთაგაგონათ, რომ შემოქმედებითი მუშაობა არ შეგეჩერებინათ?
ამის შემდეგ, სულ ვწერდი. თანაც, ხშირად ვიცვლიდი ფსევდონიმებს. უნივერსიტეტის პერიოდში, ფსევდონიმად მქონდა - „ბექ ნიკასონი“.
უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ, მუშაობა საჯარო სამსახურში დავიწყე. ეს სამსახური ჩემთვის ძალიან ჩამხუთველი და დამზაფვრელი აღმოჩნდა. დაახლოებით, 4-5 წლის განმავლობაში, ერთსა და იმავე სისტემაში გადაბმით ვმუშაობდი. ფაქტობრივად, უნივერსიტეტის შემდეგ, შემოქმედებით საქმიანობას, მღელვარებას, სტუდენტურ ცხოვრებას მოვწყდი და ჩავები საოფისე ცხოვრებაში, რამაც ძალიან „შემჭამა“ და „დამღრღნა“.
მიუხედავად ამისა, რამდენიმე წლის შემდეგ დამეწყო ერთგვარი შემოქმედებითი აფეთქება. ვწერდი იმაზე, რასაც ვხედავდი, რაც ხდებოდა საქართველოს საჯარო უწყებებსა და საოფისე ცხოვრებაში. ეს იყო ჩემი ძირითადი ლიტერატურული შთაგონება. ჩემი ნოველები გადადიოდა ფანტასტიკაში, მისტიკაში და იძენდა საინტერესო სახეს. რამდენიმე ნოველა დამიგროვდა და გადავწყვიტე, მაშინდელი ჟურნალებისთვის გამეგზავნა. ჩემდა გასაკვირად, პირველივე ცდაზე მოეწონათ.
თქვენი სახელი და გვარია ბექა ბაღაშვილი. ფსევდონიმად ნიკოლას მაჩაბელი რატომ აირჩიეთ?
ეს ფსევდონიმი ერთ-ერთი ჟურნალის რედაქტორთან კამათისას დაიბადა. რედაქტორმა მითხრა, ყელში ამომივიდა ფსევდონიმებით წერა და არ დაგიბეჭდავ ფსევდონომითო. ვუთხარი, რომ სახელითა და გვარით გამოქვეყნება არ მსურდა, რაზეც მიპასუხა: „მაშინ კარგი, არ დავბეჭდავ“.
საშინლად გამიცრუვდა იმედი. ამ კამათიდან ზუსტად, ორ დღეში მომწერა, რომ ჩემს შემოთავაზებაზე თანახმა იყო და სურდა, ფსევდონიმი ამერჩია. ფსევდონიმად ყოველთვის ევროპული სახელი მინდოდა. ფრანგული ლიტერატურა და კინო ძალიან მიყვარს. ნიკოლასი როგორც სახელი, ძალიან მომწონს, კარგად ჟღერს. რაც შეეხება გვარს, იქიდან გამომდინარე, რომ ბაღაშვილები აზნაურები იყვნენ, თავადური გვარი ავარჩიე. ასევე, გავლენა მოახდინა ივანე მაჩაბლის ფაქტორმაც, რომელმაც, ილია ჭავჭავაძესთან ერთად, შექსპირი პირველმა თარგმნა და, საერთოდ, დიდი ღვაწლი ჰქონდა ლიტერატურის საწყისებთან. 3 წლის წინ, ასე გავხდი ნიკოლას მაჩაბელი.
საბოლოოდ, გადაწყვიტეთ, საოფისე ცხოვრება გვერდით გადაგედოთ და ინგლისური ენის მასწავლებლად ჩინეთში წასულიყავით. როგორც კონკურსიდან გახდა ცნობილი, სწორედ აქ დაიბადა „ჩაინა კონტრასტებიდან“. გვიამბეთ ჩინური გამოცდილების შესახებ...
პირველ რიგში, რამაც ამ ნაწარმოების წერა შთამაგონა, სამშობლოს მონატრება იყო. მენატრებოდა ოჯახი, მეგობრები... ჩინეთი სრულიად განსხვავებული აღმოჩნდა ჩემთვის.
ყველაფერი, რასაც ვიცნობთ, რაც ვიცით, ლიტერატურა, კინო, იქ არაფერს ნიშნავდა. იმდენად სხვა სამყარო იყო, რომ თავი ძალიან მარტოდ ვიგრძენი. ამასთან, აღმოვჩნდი ქალაქში, სადაც უცხოელი არავინ იყო, პირველი და ერთადერთი უცხოელი მე აღმოვჩნდი. ინგლისურის მასწავლებლად ვიყავი ციმბირთან ახლოს, ჩრდილოეთ პერიფერიაში, რუსეთის საზღვართან. დავიწყე უკვე იმაზე ფიქრი, თუ რა ვიყავი მე ამ ქალაქისთვის და რა იყო ეს ქალაქი ჩემთვის, ანუ ნიკოლას მაჩაბლისთვის.
პირველ ნაწილში აღწერილია ის ამბები, თუ როგორ ჩადის იქ, როგორ ერგება სიტუაციას, როგორ იწყებს ცხოვრებას, მუშაობას. ამის პარალელურად, არის დედისა და სამშობლოს განუწყვეტელი მონატრება, შენი ცუდი და მტკივნეულიც რომ გენატრება. აღწერილია მიამიტური შეხედულებები გულუბრყვილო პერსონაჟისა, რომელმაც არ იცის, რა მოხდება მის თავს. მეორე ნაწილიც მთლიანად ჩინეთს ეხება, მაგრამ საქართველოში, ერთ კვირაშია დაწერილი.
ყველაფერს, რაც ჩინეთში ვნახე, თითქოს თვალებით გადავუღე ფოტოები, მერე ეს ყველაფერი შევკარი და ავაგე სიუჟეტი, რომელიც მკითხველს, იმედია, დააინტერესებს.
რატომ სახელი „ჩაინა კონტრასტებიდან“?
ეს სახელი ჩინეთში შევარჩიე, რადგან აღმოსავლეთის ამ ქვეყანაში ყველაფერი საოცრად განსხვავებული და კონტრასტული იყო.
როცა „გახდი ბესტსელერის ავტორი“ დაიწყო, თქვენი ნოველები რამდენიმე ჟურნალში უკვე გამოქვეყნებული იყო, შესაბამისად, მკითხველის ნაწილი გიცნობდათ. რა მოლოდინები გქონდათ კონკურსიდან?
მას მერე, რაც ნოველებს ვწერდი და ვგზავნიდი, სულ იბეჭდებოდა. ასევე, მონაწილეობა მივიღე ლიტერატურულ კონკურსში - „რევაზ ინანიშვილის სახელობის ლიტერატურული პრემია“ - და გავიმარჯვე.
საბოლოოდ, ჩემი ნოველები წიგნად შევკარი და გამომცემლობებში გავგზავნე. არცერთი მათგანისგან პასუხი არ მიმიღია. მოვიდა დაპირებები, „წავიკითხავთ“, „შემდეგში ვნახავთ“, „ცოტა ხანში მოდით“, მაგრამ არავისგან არაფერი მოსულა. ისიც კი არ უპასუხიათ, რომ წაიკითხეს და არ მოეწონათ. ამის გამო ძალიან იმედგაცრუებული ვიყავი, ნოველების კრებულის დაბეჭდვაზე ხელი ჩავიქნიე. არადა, ყოველთვის მინდოდა, რომ ნიკოლას მაჩაბლის წიგნი გამოსულიყო. მწერლისთვის წიგნს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. წიგნი იქნება ყოველთვის, შეიძლება, უბრალოდ ბიბლიოთეკაში იდოს, მაგრამ იქნება, იცოცხლებს. მწერალი უფრო ცოცხლობს და შემორჩება, თუ მისი წიგნი არსებობს.
და აი, გამოჩნდა „პალიტრა L”-ის პროექტი. უკეთესი რა უნდა მომხდარიყო? - ამ პროექტში წიგნს მიბეჭდავენ.
კონკურსის განმავლობაში, მცირე იმედი მქონდა, გული რომ ნახევარზე გაყო, ისეთი. აღმოჩნდა, რომ ჟიურის რჩეული გავხდი და ჩემი წიგნი მალე გამოჩნდება თაროებზე.